Miód, mleczko pszczele, propolis czy wosk pszczeli to cenne źródła składników odżywczych, które znane są ze swoich leczniczych właściwości. I chociaż to głównie z pszczelimi produktami kojarzymy pszczoły, są one jedynie efektem ubocznym pracy tych owadów. Bowiem rola pszczół w przyrodzie i życiu człowieka jest zdecydowanie bardziej złożona. Z poniższego artykułu dowiesz się, dlaczego ochrona pszczół powinna być ważna także dla Ciebie.
Rola pszczół w przyrodzie.
Podstawowym i najważniejszym zadaniem pszczół jest zapylanie roślin – głównie owoców, warzyw, kwiatów łąkowych, roślin sadowniczych oraz roślin uprawnych (rzepak). Szacuje się, że w Europie występuje aż 80% roślin zapylanych przez owady, w Polsce natomiast uprawiamy ok. 60 gatunków takich roślin.
Pod względem ekonomicznym pszczoły są najważniejszymi zapylaczami na świecie, którym przypisuje się nawet 1/3 światowej produkcji żywności. Jednak do grupy zapylaczy zaliczamy nie tylko pszczoły, ale również bzygowate, osy, ćmy, motyle oraz niektóre chrząszcze.
Zapylaczom zawdzięczamy obfitość plonów oraz ich jakość, a także utrzymanie bioróżnorodności, która jest kluczowa do prawidłowego funkcjonowania i stabilności ekosystemów. Wysoka liczebność zapylaczy oraz ich różnorodność gatunkowa zapewniają nam bezpieczeństwo żywnościowe, dlatego ochrona pszczół oraz innych owadów zapylających powinna mieć kluczowe znaczenie dla każdego z nas.
Zagrożenia dla pszczół.
Pomimo roli jaką pełnią pszczoły w przyrodzie i życiu człowieka, to właśnie nasza działalność stanowi dla nich jedno z największych zagrożeń.
Monokulturowe uprawy
Szybki rozwój miast oraz rolnictwa przyczyniają się do degradacji siedlisk naturalnych, które są dla pszczół źródłem zróżnicowanego i naturalnego pożywienia, a także miejscem ich schronienia.
Urbanizacja terenów zielonych
Szybki rozwój miast oraz rolnictwa przyczyniają się do degradacji siedlisk naturalnych, które są dla pszczół źródłem zróżnicowanego i naturalnego pożywienia, a także miejscem ich schronienia.
Środki ochrony roślin
Szybki rozwój miast oraz rolnictwa przyczyniają się do degradacji siedlisk naturalnych, które są dla pszczół źródłem zróżnicowanego i naturalnego pożywienia, a także miejscem ich schronienia.
Zanieczyszczenia powietrza
Powietrze zanieczyszczone tlenkami azotu, metalami ciężkimi oraz innymi cząsteczkami osłabiają zapachy kwiatów, w efekcie czego pszczoły mają problem ze znalezieniem ich. Zanieczyszczenia mogą mieć także negatywny wpływ na zachowanie pszczół oraz ich funkcje poznawcze.
Choroby wirusowe, bakteryjne i pasożytnicze
Jedną z najczęściej występujących chorób jest warroza wywoływana przez roztocz Varroa destructor, który pasożytuje na czerwiu oraz dorosłych osobnikach, i odżywia się ich hemolimfą. W wyniku pasożytowania zaburzone zostają m.in. mechanizmy odpornościowe oraz białkowe pszczół, przenoszone są choroby wirusowe, a utrata znacznych ilości hemolimfy skutkuje niedożywieniem czerwiu.
Jak pomóc pszczołom?
Zapewnij pszczołom zróżnicowaną przestrzeń pełną miododajnych roślin. Podczas planowania takiego miejsca weź pod uwagę czas kwitnięcia poszczególnych roślin. Wybierz takie, które kwitną od wczesnej wiosny aż do jesieni, po to aby pszczoły miały stały dostęp do pożywienia.
Stwórz pszczołom bezpieczne schronienie i wykonaj dla nich domek. Do jego wykonania niezbędne będą cegły, słoma, puste w środku łodygi, trochę szyszek i kory. Przygotowane schronienie umieść w spokojnym miejscu w ogrodzie lub na balkonie. Jeśli nie chcesz wykonywać domku samodzielnie, możesz skorzystać z gotowych rozwiązań dostępnych w sklepach.
Stosuj naturalne nawozy oraz środki ochrony roślin, które będą bezpieczne dla roślin oraz pszczół.
Zadbaj o poidełko dla pszczół. W tym celu wykorzystaj płaską podstawkę, napełnij ją wodą oraz umieść w niej kamyki, torf, patyki lub mech, aby ułatwić pszczołom dostęp do wody, bez ryzyka utonięcia. Tak przygotowane poidełko ustaw w miejscu dobrze nasłonecznionym, aby woda była ciepła.
Dzięki tym drobnym, z pozoru nieznaczącym czynnościom przyczynisz się do poprawy warunków życia pszczół, ale to nie jedyne, co możesz dla nich zrobić. Ważnym zadaniem nas wszystkich jest także uświadamianie i edukowanie osób w naszym otoczeniu, o tym dlaczego ochrona pszczół jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania życia na Ziemi.